عسل طبیعی در یخچال

رس زدن عسل طبیعی در یخچال

عسل طبیعی در یخچال چه رفتاری باید داشته باشد؟

آیا باید رس بزند و سفت شود و یا اینکه تغییری در بافت عسل طبیعی در یخچال نباید پیش آید؟

عسل در طب سنتی و تغذیه ایرانی ـ اسلامی از جایگاه بسیار بالایی برخوردار است و در منابع طب سنتی کشورمان در کنار روایات متعدد، تأکید فراوانی بر مصرف عسل طبیعی برای حفظ سلامتی و درمان طیف گسترده‌ای از بیماری ها شده است.

اما بسیاری از مردم کشورمان با تصور اینکه در حال حاضر امکان دسترسی به عسل طبیعی و خالص وجود ندارد، عملاً خود را از این ماده غذایی شفابخش و بسیار مفید، محروم کرده‌اند یا سرانه مصرف آنها به‌دلیل چنین تصوراتی، در سطحی بسیار پایین قرار دارد.

درباره باورهایی نظیر اینکه که امکان خرید عسل خوب و طبیعی در بازار مصرف کشورمان بسیار دشوار یا غیرممکن است، گفتنی‌های زیادی هست که در این مطلب به چند نکته ضروری در این خصوص می‌پردازیم.

نخست اینکه برخلاف تصور غالب، عسل خوب الزاما” عسلی نیست که از زنبوری تهیه شده باشد که آن زنبور صددرصد از گل های دشت و باغ ها تغذیه کرده باشد بلکه حتی عسل زنبوری هم که مثلا” در فصل سرما توسط زنبوردار با شکر یا شیره‌های شیرین تغذیه شده باشد نیز دارای بخش قابل توجهی از خواص عسل طبیعی است و به‌ راحتی می‌توان با مصرف چنین عسلی که فرایند تولید آن توسط زنبور طی شده، از فواید مختلف ذکر شده برای عسل، منتفع شد!

عسل رس بسته

نکته بعدی که درباره عسل خوب و خالص باید به آن اشاره کرد و تصورات نادرستی بین توده مردم درباره آن نیز وجود دارد، مسئله شکرک زدن عسل است؛ تصور عامه این است که اگر عسل طبیعی در یخچال قرار گرفت و شکرک زد یعنی آن عسل از شکر تهیه شده و اصلا خالص و طبیعی نیست!

درباره این باور هم باید بگوییم که اصلا” این طور نیست؛ رس زدن عسل طبیعی در یخچال اصلاً ربطی به ناخالص بودن آن ندارد؛ در اصل آنچه که به شکرک زدن عسل تعبیر می‌شود در اصل رس بستن عسل است که همان فرایند طبیعی برای عسل‌های خالص در سرمای هواست!

یعنی عسل خوب و خالصی که در هنگام عرضه به بازار به آن حرارت نداده باشند، در صورت قرار گرفتن در فضای سرد یا در یخچال به‌ صورت طبیعی رس می‌بندد یا به اصطلاح عمومی، شکرک می‌زند؛ این رس بستن به دلیل آنزیم‌های طبیعی است که توسط زنبور تولید شده و در عسل وجود دارد!

کارخانه دارها و بسیاری از فروشنده ها از این طرز تفکر مردم که غلط هم هست، سوء استفاده کرده و عسل طبیعی را داغ می کنند و با غیر فعال کردن آنزیم های موجود در عسل عملا” علاوه بر کاهش خواص عسل، کاری می کنند که عسل طبیعی در یخچال رس نزند و سفت نشود و مورد قبول عامه مردم نیز هست.

اما این نکته را بدانید که اگر یک مصرف کننده حرفه ای عسل هستید باید از این طرز فکر غلط عامه مردم پیروی و تبعیت نکنید.

عسل حرارت خورده رس نمی بندد

چگونه عسل طبیعی رس کرده یا شکرک زده را مایع کنیم؟

چنانچه عسل طبیعی در یخچال قرار گیرد به مرور زمان با وجود برودت هوا و وجود رطوبت رس می بندد و برای رس زدایی یا آب کردن این رس کافیست یک ظرف فلزی برداشته و  دو سوم آن را آب کنید. یک تخته یا سنگ کوچک ته ظرف قرار دهید و شیشه عسل رس کرده را بر روی تخته یا سنگ قرار دهید. اکنون ظرف را با ملایمت حرارت بدهید تا دما به ۶۰ الی ۷۰ درجه برسد. پس از مدتی مشاهده خواهید کرد که رس عسل کم کم باز می شود و عسل از حالت جامد به مایع تبدیل می شود که نشانه طبیعی بودن عسل است.

مواظب باشید که شیشه عسل بیش از اندازه حرارت نبیند زیرا برخی خواص عسل از دست می رود. ضمنا” شیشه داغ را یکدفعه در آب سرد قرار ندهید که باعث ترک خوردن آن می شود.

چرا برخی از عسل های موجود در بازار اصلا شکرک نمی زنند؟ آیا این عسل ها خالص هستند؟

در جواب باید گفت اصولا” این دسته از عسل ها یا تقلبی هستند و یا عسل هایی طبیعی هستند که عملیات خاصی بر روی آن ها انجام شده است.

این عملیات شامل حرارت دادن و افزودن جوهر لیمو و مواد نگهدارنده می باشد که در هر صورت بر روی طعم و خواص عسل تأثیر منفی می گذارد، بنابراین این عسل ها خالص نیستند و حتی اگر  این عسل ها به صورت مستقیم و یا بدون کنترل حرارت دیده باشند، ماده هیدروکسی متیل فورفورال در آنها پدید می آید که اگر میزان آن در عسل زیاد شود، مصرف عسل خطرناک می شود، این نوع تولیدات بر خلاف عسل طبیعی در یخچال رس نمی بندند و با توجه به زلال و شفاف بودن، متأسفانه مورد اقبال عموم مردم نیز هستند.

عسلی به نام عسل ممتاز صادراتی خریده ام ولی پس از دو هفته هنوز شکرک نزده است. آیا این عسل طبیعی و خالص است؟

شما گفتید که عسل اصل و واقعی شکرک می زند پس آیا می توانم نتیجه بگیرم که فروشنده عسل تقلبی یا مصنوعی به من داده است؟

دکتر شهرستانی می گوید: عسلی که شکرک بزند حتما” خالص است و عسلی که شکرک نزند ممکن است خالص یا ناخالص باشد.

به طور کلی همه عسل های خالص شکرک می زنند ولی مدت زمان لازم برای شکرک زدن عسل های مختلف با هم فرق می کند.

بنابراین اگر عسلی که خریداری کرده اید عسل طبیعی، خالص و اصیل باشد حتما” شکرک خواهد زد ولی زمان شکرک زدن آن بسته به گل هایی که عسل از آنها بدست آمده است، متفاوت خواهد بود.

 

 آیا شکرک زدن یا رس کردن عسل به دمای محیط نیز بستگی دارد؟  

دما تنها عامل مؤثر در رس کردن نیست اما دقت کنید که در دماهای پایین تر از ۱۴ درجه سانتی گراد احتمال شکرک زدن عسل طبیعی افزایش می یابد زیرا در این دما عسل چسبندگی خود را از دست می دهد و مواد خارجی آن شروع به رسوب می کنند و هسته های بلور را بوجود می آورند. به این دلیل عسل در زمستان بیشتر شکرک می زند و بخاطر همین شرایط سرمایی، عسل طبیعی در یخچال نیز همین رفتار را خواهد داشت.

 چه عوامل دیگری در شکرک زدن عسل اصل طبیعی نقش دارند؟

تبلور عسل تحت تأثیر سه عامل اصلی قرار دارد:

ذرات

درجه حرارت

منبع گل

بجز موارد بالا، رطوبت نیز در رس کردن عسل خالص نقش دارد. آنچه در عسل طبیعی متبلور می شود در واقع گلوکز هیدرات است و میزان آن به مقدار رطوبت و آب عسل بستگی دارد. به طور مثال عسل های طبیعی مازندران به دلیل رطوبت بالا تقریبا” بعد از دو ماه شکرک می زنند ولی عسل های طبیعی البرز رطوبت کمتری داشته و حتی ممکن است تا یکسال شکرک نزنند.

میزان گلوکز موجود در عسل طبیعی نیز عامل مهمی در تعیین زمان شکرک زدن عسل است. هر چه گلوکز عسل خالص بیشتر باشد زودتر رس می کند. مثلا” عسل اقاقیا که گلوکز کمی دارد حتی پس از چهارسال نیز ممکن است شکرک نزند ولی عسل اصل کلزا و عسل خالص آفتابگردان که گلوکز زیادی دارند پس از چند هفته می توانند شکرک بزند.

اجسام و مواد خارجی مانند ذرات موم، گرده گل ، گرد و غبار و… نیز می توانند به عنوان هسته های تبلور عمل کرده و شکرک زدن یا متبلور شدن عسل طبیعی را تسریع کنند.

دقت کنید که عسل طبیعی با موم (عسل مومی یا عسل شان) نیز می تواند شکرک بزند. معمولا” عسل مومی قدیمی و سیاه زودتر از عسل مومی تازه شکرک می زند.

با توجه به موارد فوق شهد عسل و گیاهی که از آن شهد و گرده گل بدست آمده نقش مهمی در زمان شکرک زدن یا رس کردن عسل طبیعی دارد.

 

جهت دنبال کردن فروشگاه انگپین در فضای مجازی روی نام پیام رسان کلیک نمایید(بله، ایتا، گپ، سروش، آی گپ و روبیکا)

جهت دنبال کردن کانال طب اسلامی ایرانی در فضای مجازی روی نام پیام رسان کلیک نمایید(بله، ایتا، گپ، سروش، آی گپ و روبیکا)

شریف
ارسال دیدگاه